De laatste tijd hoor je het meer en meer voorbij komen: “T-shaped professional” of een “T-Shaped” model. In dit artikel leg ik uit wat een T-shaped professional is en welke voordelen een T-shaped medewerker meebrengt. Ben je namelijk helemaal T-Shaped? Dan pas je beter in bijvoorbeeld agile werkende teams en kan jouw bedrijf jou beter inzetten.
Korte samenvatting
- Een T-shaped professional heeft diepgaande expertise in één discipline of en daarnaast goede basiskennis in meerdere gerelateerde disciplines.
- Deze professionals kunnen flexibel als “vliegende keep” functioneren, wat inhoudt dat ze gemakkelijk taken in aanverwante functies op zich kunnen nemen naast hun hoofdfunctie.
- Ze zijn vaardig in communicatie en begrijpen de kern van meerdere expertises, waardoor ze effectief samen kunnen werken met experts buiten hun eigen veld.
- T-shaped professionals kunnen experts binnen het team vrijspelen door een deel van het laag-complexe werk over te nemen, waardoor experts zich kunnen concentreren op taken die hun expertise vereisen.
Een T-shaped professional, wat betekent dit?
Een T-shaped persoon of professional is iemand die in één discipline of werkveld veel expertise heeft en in meerdere aanpalende disciplines een goede basiskennis heeft.
De bovenkant van de “T” staat voor alle aanpalende disciplines en het beperkte of oppervlakkige kennisniveau dat hierbij hoort.
Het lange deel van de “T” staat voor de discipline of het werkveld waarin iemand veruit de meeste expertise heeft.
Een aantal voorbeelden:
- Een webdeveloper die ook goed is met webdesign en fotobewerking.
- Een online marketeer die expert is in SEM, maar ook z’n weg weet met SEO en social media marketing.
- Een loodgieter die ook kan stuken en kan schilderen.
Je krijgt het idee. Een “T-shaped” professional is iemand die binnen zijn of haar werkveld een meerdere dingen kan oppakken.
Het is niet helemaal duidelijk wie het concept bedacht heeft, maar het stamt al uit de jaren tachtig en werd ook wel “general specialist” genoemd. Toch krijgt het de laatste periode steeds meer en meer aandacht.
Dit komt (onder andere) doordat werkgevers die agile werken gebaat zijn bij T-shaped profielen.
Ze snappen de context buiten hun eigen expertise “net wat sneller”.
Dat kan bijdragen aan het sneller vinden van oplossingen.
Daarnaast hebben zij een goed inlevingsvermogen in de (uitgangssituatie) van andere teamleden waarmee ze samenwerken.
T-shaped professionals kunnen gemakkelijk als “vliegende keep” functioneren
Je hebt namelijk lang niet altijd voor alle taken binnen een bepaalde discipline een expert nodig, terwijl ze wel moeten gebeuren.
Een voorbeeld, je moet iets kleins photoshoppen. Je wil de achtergrond van een foto weghalen.
Je kan dit uitzetten bij een design agency waarbij je iemand met jarenlange photoshop ervaring dit vraagt te doen.
Je kan het ook vragen aan de iemand in jouw team die “ooit eens een cursus photoshop gedaan heeft” om dit te doen. Het scheelt tijd en geld.
Zo kan je als team meer werk verzetten, kosten besparen en doorlooptijden verkorten.
De grootste voordelen van T-shaped professional op een rij
T-shaped professionals hebben een drie grote voordelen voor een organisatie of een team:
- Flexibiliteit – Ze zijn in te zetten als een vliegende keep; ze hebben een duidelijke hoofdfunctie maar kunnen gemakkelijk taken bij aangelegen functies op zich nemen.
- Communicatie – T-shaped professionals begrijpen de kern van meerdere expertises. Dit zorgt ervoor dat een T-shaped professional goed kan samenwerken met bijvoorbeeld experts in een domein buiten hun eigen veld van expertise.
- Ze spelen de experts vrij – Door genoeg overlap in het team te hebben kunnen de experts zich echt richten op taken die expertise verdienen. Zij worden dus meer in hun kracht ingezet doordat de T-shaped profiles een deel laag-complexe werk uit handen kunnen nemen.
Hoe wordt je nu meer “T-shaped”?
Het ligt voor de hand: zoek disciplines en expertises die dicht bij jouw huidige werkveld liggen.
Elke functie heeft een “grijs gebied” bij de rand van de functie. Je zal vast wel eens een vraag krijgen waarvan je denkt:
“Dit kan ik wel (denk ik), maar dit is niet echt waar mijn expertise ligt…”
Dit is overigens iets dat ik veelvuldig tegen mijn vriendin zeg wanneer het op het opruimen van het huis aan komt.
Zoek die rand voor jou op en train door bijvoorbeeld met andere functies een tijdje mee te lopen of cursussen te volgen.
Doe dit een aantal keer en je zal al vrij snel merken dat je een mooi T-vormig kennisniveau begint te ontwikkelen!
Profielen met andere lettervormen
Je kan je voorstellen dat je nog een heel aantal andere letters kan maken op dezelfde manier zoals de “T” tot stand gekomen is. “X-shaped” profielen en “I-shaped” profielen zijn hier voorbeelden van.
Wat zijn X-shaped professionals?
Een X vormige professional is iemand die een expert is op meerdere gebieden. Deze mensen passen goed bij leidinggevende rollen of mentoren. Je kan je voorstellen dat dit vaak meer ervaren professionals zijn met al behoorlijk wat kilometers op de teller.
Zij waren op een gegeven moment “T-shaped” maar door zich door te blijven ontwikkelen hebben ze op een gegeven moment van meerdere disciplines diepgaande en gevorderde kennis.
Wat zijn I-shaped professionals?
Een term die je ook nog wel eens voorbij hoort komen is een I-shaped professional. Dit is simpel gezegd iemand die een vergaande expertise heeft, maar daarbuiten weinig tot geen kennis heeft van andere domeinen.
Er zijn vast voorbeelden te verzinnen waarin iemand ECHT slechts één expertise heeft en op alle andere aangelegen disciplines , al denk ik dat in de meeste gevallen er wel sprake is van een klein “T’tje”.
In de meeste gevallen is hoe meer “T” hoe beter.
Wat is een Key-shaped professional?
Wanneer de letters op zijn gaan we gewoon over op de andere vormen. “Key-shaped” professionals komen ook nog wel eens voorbij.
Hierbij zou je de expertise van een persoon kunnen uittekenen in de vorm van een ouderwetse sleutel van bijvoorbeeld een kast deur.
De steel van de sleutel staat in dit geval voor brede, algemene kennis. De inhammen van de sleutel zullen vervolgens langer of korter zijn. Een lang deel van de sleutel staat voor veel expertise op een bepaald veld; een korter deel voor minder expertise.
Wat maakt Key-shaped profielen nou zo bijzonder? Ze passen volgens onderzoek uitermate goed bij het oplossen van “wicked problems”.
Dat zijn problemen die geen oplossing lijken te hebben of problemen waar er gezocht moet worden domein overstijgende oplossingen.
Hoe gebruik je T-shaped profielen in een agile team?
De meeste agile teams en scrum teams zijn multidisciplinair. Er zijn dus altijd verschillende expertises aanwezig EN benodigd.
T-shaped profielen zijn dan helemaal handig.
Het team kan zo gaatjes opvullen en zorgen dat de experts binnen hun eigen discipline zo goed en zo ongestoord mogelijk meters kunnen maken.
Niet elke taak vereist een expert. Gebruik de niet-experts om experts vrij te maken.
Zo kunnen zich te concentreren op de complexere problemen en werkzaamheden die alleen zij op kunnen pakken.
Een loodgieter en schilder verbouwen misschien samen waarbij de loodgieter op een gegeven moment helpt met werkvoorbereiding voor de schilder.
Begrijp me niet verkeerd. Deze taken hoeven niet perse “de simpele taken” te zijn van het domein van de expert
Een goede T-shaped professional kan een voor hem/haar uitdagende taak overnemen van een expert en zich hier verder in ontwikkelen.
De andere teamleden, in dit geval de niet-experts, zorgen er dus voor dat de expert in het team zoveel mogelijk beschikbaar is.
Zoek je nog naar een slimme tool om taken goed in te kunnen schatten en werk goed te kunnen verdelen?
ClickUp is zo’n tool die je projectmanagement een stuk makkelijker maakt. Als team kan je er zo voor zorgen dat de experts echt zo veel mogelijk in hun kracht staan.
Het op basis van een freemium model, maar heeft enorm veel opties gratis. Ik raad je aan het in ieder geval te proberen.
Wie weet helpt het je.
Ook een premium versie is goed betaalbaar en heb je al voor een paar euro per maand.
Probeer het en werk nu al aan je T-shaped profiel als projectmanager 😉
- Beste planning en project software van nu
- Krachtige en toegankelijke tool
- Slimme automation
- Geen creditcard of aanbetaling nodig
Probeer gratis
Wil je meer weten over ClickUp voordat je het probeert? Lees dan hier onze ClickUp review.
Hoe train je iemand tot T-shaped professional?
Als werkgever of manager wil je de ontwikkeling van T-shaped kennis en expertise natuurlijk zo veel mogelijk stimuleren en waar mogelijk faciliteren. Je wil dat je teams en medewerkers zich breder blijven ontplooien als T-shaped professionals.
Vaak past zoiets goed in persoonlijke ontwikkelplannen of trainingsbudgetten van medewerkers. Het is het meest voor de hand liggende om te starten met het uitbreiden van expertise en het verdiepen in technologie die aangrenzend is aan de vaardigheden die je al hebt.
Cross training in aangrenzende activiteiten kan zo helpen om op een natuurlijke wijze meer T-shaped te worden. Zo kunnen medewerkers straks op een veelvoud van projecten worden ingezet en zo zal de medewerker alleen maar verder leren.
Voor managers betekent het simpelweg meer alleskunners en dat zorgt weer voor flexibiliteit in ontwikkeling en delivery.
Samengevat, je wil T-shaped zijn of in er een paar in je team hebben
T-shaped professionals en teamleden helpen je een stap verder.
Ze zijn in de regel oplossingsgericht en de communicatie en werkverdeling in een multidisciplinair team met meerdere T-shaped profielen gaat gemakkelijk.
Daarnaast kunnen zij experts de ruimte geven om zo veel mogelijk te werken op hun kennisniveau.
Daarmee vergroten T-shaped professionals in een team de efficiëntie van een team.
De term ”T-shaped professional” zelf is inhoudelijk correct, maar verschrikkelijk “business”.
Wat mij betreft mag het begrip bijgevoegd worden aan de bullsh*t bingo van het management vocabulaire.
Mocht je vragen hebben, laat gerust een berichtje hieronder achter! Dan probeer ik je te helpen
